Tadı damağınızda kalsın...
Puro tüttürürken en önemli olan şeylerden biri de, malum puronuzun size sunduğu farklı tat ve aromaları ayırt edebilmek. Tat alma konusuna - biraz daha kimyasal yönü olsa da - daha evvelki yazımlarımda da değinmiştim. Bu sefer size, aromaları daha rahat fark etmenize yardımcı olabileceğini düşündüğüm bir lezzet çarkı sunacağım. Lakin öncesinde, puronuzun tadımı ilk olarak nerede başlar, ona değinelim.
Tadıma, ilk olarak ten ve göz temasıyla başlamanızı tavsiye ederim. Sarıcı yaprağın dokusuna, görüntüsüne bir bakın, onu hissedin. Yaprak ipeksi mi, yoksa biraz dişli mi? Koyu mu yoksa açık renkli mi? Damarlı mı, damarsız mı? Seçtiğiniz puro yüksek mi, yoksa düşük bir yüzük kalınlığına mı sahip? İlk etapta, bu özellikler bile size biraz sonra tüttüreceğiniz puro hakkında fazlaca ipucu verecektir. Bir Küba sargı yaprağının ipeksi dokunuşu mu, yoksa Kamerun'un dişli yapısı mı, hissettiğiniz? Ekuador bölgesinin mat renkli yaprağı mı, yoksa Connecticut yaprağının ışıltısı mı karşılıyor sizi? Bunun yanında puroyu baş ve işaret parmaklarınızın arasında hafifçe yuvarlayınca ne gibi bir ses çıkıyor. Nemi iyi ayarlanmış olarak saklanan purolarda herhangi bir çıtırtı duymuyor olmanız lazım.
Bu noktadan sonra iş puronuzun ucunu yakmaya geldiğinde, dikkat edeceğiniz, külünüzün rengi. Kaliteli topraktan gelen tütünlerin rengi beyaz olur. Günümüzde beyaz küle sahip olsun diye toprağa maalesef bazen bol magnezyum atıldığı da oluyor, ki bunu da etrafa çabuk serpilen küllerden hemen anlayabilirsiniz.
Gelelim puronuzun dilde, damakta ve burunda bıraktığı tada. Her ne kadar dilde algılanabilecek dört ana tat olsa da - tatlı, tuzlu, acı, ekşi - günümüzde bunlara bir de umami ekleniyor. Aromalar, geçmişte tecrübe ettiğimiz farklı aromalara benzeştirerek tasvir ediliyor. Yani, biber gibi yada kahve gibi acı, karamel gibi tatlı, vanilyamsı, ahşabımsı tarzı tabirler oldukça sık kullanılıyor. Bana kalırsa doğru da yapılıyor. Aldığınız, yada aldığınızı düşündüğünüz tadı ve aromayı, karşı tarafla kafa karıştırmadan, birebir paylaşabilme ve onu anlatabilme imkanı veriyor.
Yandaki Puro Lezzet Çarkı'nın da işte tam bu amaçla, puronuzdan aldığınız aromalar neticesindeki lezzetti, kafanızda canlandırmaya yardım etmesi açısından, size yardımcı olacağını tahmin ediyorum. Görüldüğü gibi, puronun dilinizde, damağınızda ve sinüslerinizde bıraktığı tatlara karşılık olarak, sizin de daha evvel yediklerinizden yada içtiklerinizden almış olduğunuz tatların varolduğunu göreceksiniz.
Puro tadım defterime notlarımı düşerken bu çark benim oldukça işime yaradı. Önünüzde veya aklınızda bu çarkı bulundurduğunuz sürece tahminim sizin de içtiğiniz puronun tadını daha rahat ayırt edebileceğiniz yönünde. Sıklıkla dile getirdiğim gibi, ne tüttürdüğünüzü bilmek ve onu anlamak, daha büyük keyif almanızı sağlayacaktır. Keyfiniz bol olsun...
Not: Lezzet çarkının İngilizce orijinalini www.cigarinspector.com da bulabilirsiniz.

