İsimsiz Kahramanlar
Aboyeur, potager, apprenti, commis de cuisine, eoucher, chef saucier ve daha niceleri... peki ne, kim bunlar? Belki meşhur çizgi film Ratatouille'i izleyenler bilebilecekleri gibi, bunlar aslında, bir lokantanın yemekleriyle meşhur olması ve markalaşmasından sonra, genelde bu başarılarına sebep olan ve yemeklerin müşterilerle buluşmasını sağlayan ve çoğunlukla gözden kaçan mutfak takımından sadece bazıları. Arka tarafta, mutfakta gözlerden uzak bir şekilde, herkese parmaklarını yedirtecek lezzette karınlarını doyurmalarını sağlayanlar. Lakin, yine de övgülerin hepsini yada çoğunu ya sadece restoran sahiplerine yada şef garsonlar kaptıranlar. Daha yeni yeni, yeni açılan bazı modern restoranlarda, şeflerin isimlerini öğrenme, onları birebir görme ve direkt olarak onlara teşekkür etme imkanı buluyoruz. O zaman bile aslında, onun gıyabında, isimlerini bilmediğimiz ama şefin mutfakta onlarsız o yemekleri ortaya çıkaramayacağı kesin olan mutfak elemanlarına da teşekkür etmiş oluyoruz. İşte onlar, bana göre bu tarz işletmelerin isimsiz kahramanları.
Yukarıda anlattıklarım, tabii ki tamamen, bize tüttürürken, bu kadar keyif veren puroların üretiminde, tohumun ekiminden, puronun paketlemesine kadar emeği geçen isimsiz kahramanlar için de geçerli. Puronun kalitesine birebir etki eden, ekildikten sonra tütüne iyi bakılmasından tutun da, toplanmasına, sonrasında yaprakların seçiminden, damarlarının çıkarılmasına, sarımından, paketlenmesine kadar verilen her iyi yada kötü karar veya yapılan her doğru yada yanlış hareketin sorumlusu bu isimsiz kahramanlar. Bir puro ya onlar sayesinde keyif veriyor yada yine onlar sayesinde gözden düşebiliyor. Onların üzerindeki yük bana göre tahminimizden daha fazla. Peki kim bu isimsiz kahramanlar? İşte sizler için ekimden, paketlemeye kadar bir puronun oluşmasına katkı sağlayanların ve tütünün geçtiği aşamaların tam listesi:
Zirai Aşama
Veguero: Tütünü yetiştirenler.
Semillero: Toprağı sulamaktan sorumlu olan kişiler.
Tendedor: Gölgede yetişecek tütünleri örten bezi serenler.
Zanquero: Gölgede yetişecek tütünleri örten bezi sabitleyenler.
Recolector: Hazır olan tütün yapraklarını toplayanlar.
Sacador: Toplanan yaprakları llenador de cesto'ya taşıyanlar.
Llenador de Cesto: Toplanan yaprakları kalite kontrolünden geçirerek, Casa de Tabaco'ya(Tütün Ambarı) gönderilmesi için paketleyenler.
Cestero: Paketlenmiş tütünleri Casa de Tabaco'ya taşıyanlar.
Tütün Ambarındaki İşlem Aşaması
Descargador: Paketleri kamyonlardan indirenler.
Ensartador: Tütün yapraklarını kurumaları için asanlar.
Zafador: Tütün yapraklarını asıldıkları yerden çözerek indirenler.
Curador: Yaprakların doğru şekilde kurutulmasını ve fermente olmalarını sağlayanlar.
Engavillador: Gavilla adı verilen tütün destelerini hazırlayanlar.
Manojeador: Dört Gavilla'nın bir araya gelerek oluşturduğu Manojos'ları hazırlayanlar.
Enterciador: Manojo'ları biraraya getirenler.
Sınıflandırma Aşaması
Zafador: Tütünleri, tekrar çalışılabilir hale gelebilmeleri için çözenler.
Mojador: Tütünleri üzerinde çalışırken zarar görmemesi için nemlendirenler.
Rezagador: Tütün yapraklarını renk, biçim ve büyüklüklerine göre sınıflandıranlar.
Revisador de Tarea: Rezagador'ların başında duran ve onları kontrol edenler.
Engavillador: Gavilla'ları tekrar hazırlayanlar.
Manojeador: Dörtlü Gavilla'ları hazırlayanlar.
Enterciador: Manojo'ları bir sonraki durakları olan depoları gönderilmeleri için tekrar paketleyenler.
Dependiente: Depoları havalandıran ve istenmeyen fermentasyonları engellemek için bulunan depo görevlileri.
Orta Damarın Çıkarılması Aşaması
Zafador: Yaprakları orta damarı alınmadan evvel nemlendirip hazırlayanlar.
Despalillador: Orta damarı çıkartanlar.
Engavillador: Orta damarı çıkartılan yapraklardan Gavilla hazırlayanlar.
Manojeador: Dörtlü Gavilla'ları hazırlayanlar.
Enterciador: Manojo'ları bir sonraki durakları olan depoları gönderilmeleri için tekrar paketleyenler.
Dependiente: Depoları havalandıran ve istenmeyen fermentasyonları engellemek için bulunan depo görevlileri.
Sarım ve Paketleme Aşaması
Zafador: Tütünleri, tekrar çalışılabilir hale gelebilmeleri için çözenler.
Mojador: Tütünleri üzerinde çalışırken zarar görmemesi için nemlendirenler.
Sacudidor: Fazla suyu ve nemi atmak için yaprakları sallayanlar.
Despalillador: Sarıcı yaprağın orta damarını çıkartanlar.
Rezagador: Sarıcı yaprakları sınıflandırıp, ayıranlar.
Ligador: Liga'ları(puronun dolgu tütün kısmı) hazırlayanlar.
Torcedor: Hepimizin iyi bildiği bir terim; puroları saranlar.
Tasador: Yeni sarılan puroları lezzet kontrolü için tüttürenler. Kim bu görevde olmak istemez ki.
Controlador: Puroların standartlara uygun şekilde sarım kontrollerini yapanlar.
Escogedor: Aynı vitola puroları renklerine göre ayıranlar.
Fileteador: Puro kutularını etiketleyenler.
Envasador: Kutulanacak puroları alta ve üste gelecek olanlar olarak düzenleyenler.
Encajetillador: Puroları kutulayanlar.
Anillador: Puroları bantlayanlar.
Controlador: Paketlenmiş purolar bize ulaşmadan evvel son kontrolleri yapanlar.
İnsan "Vay be!" demeden kendini alamıyor. Bu kadar farklı görevde insan ve bu kadar farklı aşama. Her biri el emeği, göz nuru. Gerçek bir sana. Sahiden de bu adımların birinin yanlış gitmesi, belki de bir çuval incirin resmen berbat olması ve bunun sonucunda büyük zararlar demek.
Tabii, değinmeden geçemeyeceğim. Yukarıdakiler kadar el emeği, göz nuru dökmese de, üretimin belli bir aşamasında, çorbada tuzu olan bir başka emektar ise, Torcedor'lara sarım süresince dergi, gazete vs. okuyan, aynı zamanda bloga ismini de veren Lector.
Lector'lar dahil, yukarıda ismi geçen bütün emektarların kullandıkları teknikler nesilden, nesile geçen bilgilerle ve tabii ki en az 6-9 ay arası tabi tutuldukları eğitimlerle elde ediliyor.
Artık puromuzda emeği geçenleri az çok tanıdığımıza göre, her tüttürüşte, aklımıza geldikçe, yukarıdaki isimsiz kahramanlara içimizden bir kez daha teşekkür etmek yersiz olmayacaktır.